ཤེར་སྙིང་འགྲེལ་བ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་པད་དཀར་ཆུན་པོ།

A Collection of Commentaries to the Heart Sutra

ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོ་ཇོ་ནང་ཏཱ་ར་ནཱ་ཐས་བཀའ་བར་པ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་གྱི་དགོངས་བཅུད་སྙིང་པོར་ཕྱུང་བ་ཤེས་རབ་སྙིང་པོའི་མདོར་དངོས་བསྟན་གཞན་སྟོང་ཐུན་མོང་བ་གསལ་བར་སྟོན་ཞིང་། ཐུན་མིན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་རྟག་བརྟན་གཡུང་དྲུང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པ་ཡང་སྦས་དོན་གྱི་ཚུལ་དུ་ཞུགས་པར་དགོངས་ནས། ཤེར་སྙིང་གི་མདོ་དེ་ཉིད་གཞན་སྟོང་གི་ལུགས་སུ་བཀྲལ་བའི་བསྟན་བཅོས། ཤེར་རབ་སྙིང་པོའི་མདོའི་ཚིག་འགྲེལ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོའི་མདོ་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྔོན་མེད་ལེགས་བཤད་བཅས། གཞན་སྟོང་ཐུན་མིན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་འབུར་དུ་དོད་པའི་བསྟན་བཅོས་གཉིས་མཛད་པ་དེ་དག་དང་། རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་ཀུན་མཁྱེན་པདྨ་དཀར་པོས་ཤེར་སྙིང་གི་དགོངས་དོན་དབུ་མ་རང་སྟོང་ལྟར་དུ་བཀྲལ་བར་མཛད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་རབ་སྙིང་པོའི་རྣམ་བཤད་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པ་གསལ་བར་བསྟན་པ་བཅས། ཤེར་སྙིང་གི་འགྲེལ་པ་གསུམ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིགས་པའོ།།

དཔེ་སྐྲུན་གསལ་བཤད།

ཤེར་སྙིང་རྣམ་བཤད་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པ་གསལ་བར་བསྟན་པ།

1} མདོར་བསྟན།

2} རྒྱས་བཤད།

1] གླེང་བསླང་ལུས་སུ་བསྟན་པ།

2] དྲི་བ་དང་ལན་ཡན་ལག་རྒྱས་བཤད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བསྟན་པ།

1) དྲི་བ་འགོད་པ།

2) ལན་གྱིས་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

1} ལྟ་བའི་གནད་མིག་གིས་ལྟ་བ་ལྟ་བུ་བཤད་པ།

2} སྒོམ་པའི་གནད་གོམ་པ་དོར་བ་ལྟ་བུ་བཤད་པ།

3} འབྲས་བུའི་གནད་འདོད་སར་བརྟོལ་བ་ལྟ་བུ་བཤད་པ།

4} སྤྱོད་པའི་གནད་གསེང་ལམ་ལྟ་བུར་བཤད་པ།

3} དོན་བསྡུ་བ།

ཤེར་ཕྱིན་སྙིང་པོའི་མདོའི་ཚིག་འགྲེལ་རྨད་དུ་བྱུང་བ།

1} གླེང་བསླང་བ།

1] གླེང་གཞིའི་ཚིག

2] མདོ་སྡེའི་ཆོས་འབྱུང་བའི་སྒོ།

2} དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ།

1] དྲི་ལན་གྱི་སྒོ་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པ།

1) དྲིས་པ།

2) ལན་བསྟན་པ།

1} ཤེར་ཕྱིན་ལ་སྤྱོད་ཚུལ་མདོར་བསྟན།

2} ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ངོ་བོ་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

1) རང་བཞིན་ཤེར་ཕྱིན་གཏན་ལ་དབབ་པ།

2) ལམ་ཤེར་ཕྱིན་སྒོམ་པའི་ཚུལ།

3} དེ་རྟོགས་པའི་ལམ་གྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ།

4} ལམ་དེས་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུ་བཤད་པ།

5} ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པའི་གཟུངས་སྔགས་བསྟན་པ།

6} དོན་བསྡུའི་ཚུལ་དུ་ཤེར་ཕྱིན་ལ་སློབ་པར་གདམས་པ།

2] མཐུན་འགྱུར་གྱི་སྒོ་ནས་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བ།

3} ཡི་རང་མངོན་པར་བསྟོད་པ།

ཤེས་རབ་སྙིང་པོའི་མདོའི་རྣམ་བཤད་སྔོན་མེད་ལེགས་བཤད།

དང་པོ་དངོས་བསྟན་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རིམ་པ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ།

དང་པོར་གླེང་བསླང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ངོ་མཚར་བསྐྱེད་པ།

1] གླེང་གཞིའི་ཚིག

2] མདོ་སྡེའི་ཆོས་འབྱུང་བའི་སྒོ།

2} བར་དུ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ།

1] དྲི་ལན་གྱི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པ།

1) དྲིས་པ།

2) ལན་བསྟན་པ།

1} ཤེར་ཕྱིན་ལ་སྤྱོད་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ།

2} ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ངོ་བོ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ།

1) ཟབ་མོའི་མཚན་ཉིད་བརྒྱད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རང་བཞིན་ཤེར་ཕྱིན་གཏན་ལ་ཕབ།

2) མཁས་བྱའི་དངོས་པོ་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་ལམ་ཤེར་ཕྱིན་ཇི་ལྟར་སྒོམ་ཚུལ།

3} དེ་རྟོགས་པའི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ།

4} ལམ་དེས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་འགྱུར་ཚུལ།

5} ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པའི་གཟུངས་སྔགས་བསྟན་པ།

6} དོན་བསྡུའི་ཚུལ་དུ་ཤེར་ཕྱིན་ལ་སློབ་པར་གདམས་པ།

2]མཐུན་འགྱུར་གྱི་སྒོ་ནས་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བ།

3} མཐར་ཡི་རང་མངོན་པར་བསྟོད་པ།

གཉིས་པ་སྦས་དོན་ས་ལམ་གྱི་རིམ་པ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ།

1} སྤྱིར་བསྟན་པ།

2} བྱེ་བྲག་སོ་སོར་བཤད་པ།

1] རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ།

2] ལམ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ།

3] གཞི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ།

4] རྣམ་ཀུན་མངོན་རྫོགས་སྦྱོར་བ།

5] རྩེ་མོར་ཕྱིན་པའི་སྦྱོར་བ།

6] མཐར་གྱིས་པའི་སྦྱོར་བ།

7] སྐད་ཅིག་མའི་སྦྱོར་བ།

8] འབྲས་བུའི་ཤེར་ཕྱིན་ཆོས་སྐུ།

གསུམ་པ་དངོས་པོ་བརྒྱད་ཅུང་ཟད་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

བཞི་པ་མངོན་རྟོགས་ཀྱི་དོན་ཤེར་སྙིང་གི་ཚིག་དང་སྦྱར་བ།

ལྔ་པ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོའི་ཉིང་ཁུ་སྒོམ་རིམ་གྱི་ལག་ལེན།

དྲུག་པ་མདོ་འདིའི་འགྲེལ་བའི་སྐོར་གླེང་བ།

བདུན་པ་སྔོན་མེད་ལེགས་བཤད་ཆེ་ལོང་ཙམ་ངོས་བཟུང་བ།

དཔེ་སྐྲུན་སྨོན་ཚིག

དེ་བས་ན་བར་མ་རྒྱས་བཤད། འདི་དོན་བསྡུར་ཡོད་པ་བཞིན་མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད། དོན་བསྡུ་བ་གསུམ་ལས། དང་པོ་(མདོར་བསྟན་)ནི།

གཉིས་པ་(རྒྱས་བཤད་)ལ། གླེང་བསླང་ལུས་དང་། དྲི་བ་དང་ལན་ཡན་ལག་རྒྱས་བཤད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བསྟན་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་(གླེང་བསླང་ལུས་)ནི།

གཉིས་པ་(དྲི་བ་དང་ལན་ཡན་ལག་རྒྱས་བཤད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བསྟན་པ་)ལ། དྲི་བ་འགོད་པ་དང་། ལན་གྱིས་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་(དྲི་བ་འགོད་པ་)ནི།

གཉིས་པ་(ལན་གྱིས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་)ལ། ལྟ་བའི་གནད་མིག་གིས་ལྟ་བ་ལྟ་བུ། སྒོམ་པའི་གནད་གོམ་པ་དོར་བ་ལྟ་བུ། འབྲས་བུའི་གནད་འདོད་སར་བརྟོལ་བ་ལྟ་བུ། སྤྱོད་པའི་གནད་གསེང་ལམ་ལྟ་བུར་བཤད་པ་ལས། དང་པོ་(ལྟ་བའི་གནད་མིག་གིས་ལྟ་བ་ལྟ་བུ་)ནི།

གཉིས་པ་སྒོམ་པའི་གནད་གོམ་པ་དོར་བ་ལྟ་བུ་ནི།

གསུམ་པ་འབྲས་བུའི་གནད་འདོད་སར་བརྟོལ་བ་ལྟ་བུ་ནི།

བཞི་པ་སྤྱོད་པའི་གནད་གསེང་ལམ་ལྟ་བུར་བཤད་པ་ལ། བསྟན། བཤད། བསྡུ་བ་གསུམ་ལས། དང་པོ་(བསྟན་)ནི།

གཉིས་པ་བཤད་པ་ནི།

གསུམ་པ་བསྡུ་བ་ནི།

གསུམ་པ་དོན་བསྡུ་བ་ནི།

མདོ་འདི་ལ་དོན་གསུམ་སྟེ། གླེང་བསླང་བ་དང་། དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་། ཡི་རང་མངོན་པར་བསྟོད་པའོ། །གླེང་གཞིའི་ཚིག་དང་། མདོ་སྡེའི་ཆོས་འབྱུང་བའི་སྒོ་གཉིས་སོ། །དང་པོ་(གླེང་གཞིའི་ཚིག་)ནི།

གཉིས་པ་མདོ་སྡེ་ཆོས་འབྱུང་བའི་སྒོ་ནི།

གཉིས་པ་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ། དྲི་ལན་གྱི་སྒོ་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དང་། མཐུན་འགྱུར་གྱི་སྒོ་ནས་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བའོ། །དང་པོ་(དྲི་ལན་གྱི་སྒོ་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པ་)ལ་དྲིས་པ་དང་། ལན་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་(དྲིས་པ་)ནི།

གཉིས་པ་ལན་ལ། ཤེར་ཕྱིན་ལ་སྤྱོད་ཚུལ་མདོར་བསྟན། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ངོ་བོ་རྒྱས་པར་བཤད། དེ་རྟོགས་པའི་ལམ་གྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན། ལམ་དེས་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུ་བཤད། ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པའི་གཟུངས་སྔགས་བསྟན། དོན་བསྡུའི་ཚུལ་དུ་ཤེར་ཕྱིན་ལ་སློབ་པར་གདམས་པའོ། །དང་པོ་(ཤེར་ཕྱིན་ལ་སྤྱོད་ཚུལ་མདོར་བསྟན་)ནི།

གཉིས་པ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ངོ་བོ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། རང་བཞིན་ཤེར་ཕྱིན་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་། ལམ་ཤེར་ཕྱིན་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་(རང་བཞིན་ཤེར་ཕྱིན་གཏན་ལ་དབབ་པ་)ནི།

གཉིས་པ་ལམ་ཤེར་ཕྱིན་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ནི།

གསུམ་པ་དེ་རྟོགས་པའི་ལམ་གྱི་ཕན་ཡོན་ནི།

བཞི་པ་ལམ་དེས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི།

ལྔ་པ་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པའི་གཟུངས་སྔགས་བསྟན་པ་ནི།

དྲུག་པ་དོན་བསྡུའི་ཚུལ་དུ་ཤེར་ཕྱིན་ལ་སློབ་པར་གདམས་པ་ནི།

གཉིས་པ་མཐུན་འགྱུར་གྱི་སྒོ་ནས་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བ་ནི།

རྩ་བའི་གསུམ་པ་ཡི་རང་མངོན་པར་བསྟོད་པ་ནི།

ད་ནི་ཚིག་གི་དོན་ལ་འཇུག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་མདོ་འདི་འཆད་པར་བྱེད་པ་ལ། དང་པོར་གླེང་བསླང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ངོ་མཚར་བསྐྱེད་པ་དང་། བར་དུ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་། མཐར་ཡི་རང་མངོན་པར་བསྟོད་པ་སྟེ་དོན་གསུམ་ལས། དང་པོ་(དང་པོར་གླེང་བསླང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ངོ་མཚར་བསྐྱེད་པ་)ལ། གླེང་གཞིའི་ཚིག་དང་། མདོ་སྡེའི་ཆོས་འབྱུང་བའི་སྒོ་གཉིས་ལས། དང་པོ་(གླེང་གཞིའི་ཚིག་)ནི།

གཉིས་པ་མདོ་སྡེའི་ཆོས་འབྱུང་བའི་སྒོ་ནི།

གཉིས་པ་བར་དུ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ། དྲི་ལན་གྱི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དང་། མཐུན་གྱུར་གྱི་སྒོ་ནས་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བའོ། །དང་པོ་(དྲི་ལན་གྱི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་)ལ། དྲིས་པ་དང་། ལན་གཉིས་སོ། །དང་པོ་(དྲིས་པ་)ནི།

གཉིས་པ་(ལན་)ལ། ཤེར་ཕྱིན་ལ་སྤྱོད་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ་དང་། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ངོ་བོ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་དང་། དེ་རྟོགས་པའི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་། ལམ་དེས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་འགྱུར་ཚུལ་དང་། ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པའི་གཟུངས་སྔགས་བསྟན་པ་དང་། དོན་བསྡུའི་ཚུལ་དུ་ཤེར་ཕྱིན་སློབ་པར་གདམས་པའོ། །དང་པོ་(ཤེར་ཕྱིན་ལ་སྤྱོད་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ་)ནི།

གཉིས་པ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ངོ་བོ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། ཟབ་མོའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རང་བཞིན་ཤེར་ཕྱིན་གཏན་ལ་ཕབ། མཁས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དྲུག་ལ་མཁས་པའི་སྒོ་ནས་ལམ་ཤེར་ཕྱིན་ཇི་ལྟར་སྒོམ་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་(ཟབ་མོའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རང་བཞིན་ཤེར་ཕྱིན་གཏན་ལ་ཕབ་)ནི།

དེབ་ཕྲེང་འདི་ཡི་ཁོངས་གཏོགས་འཕྲུལ་དེབ་གཞན།